Viêm khớp cổ chân

1. Viêm khớp cổ chân là gì?

Khớp cổ chân có kích thước không quá lớn nhưng lại có trách nhiệm gánh chịu toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Vì vừa phải chịu tác động từ áp lực bên trong lẫn bên ngoài nên khớp cổ chân rất dễ bị tổn thương và phát sinh bệnh lý. Trong đó thường gặp nhất là căn bệnh viêm khớp cổ chân.

Viêm khớp cổ chân xảy ra khi một phần của dịch nhầy bị giảm đi. Việc này làm cho sụn khớp không được bôi trơn dẫn đến dễ bị bào mòn. Chấn thương và hư hỏng khiến cho hai đầu xương dễ cọ xát vào nhau. 

• Giai đoạn khởi phát: Đây lúc bệnh mới phát triển nên người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi kèm theo đau nhói và sưng đỏ ở cổ chân
• Giai đoạn thứ phát: Đây là giai đoạn bệnh phát triển rất mạnh mẽ, phần xương dưới sụn bị tổn thương sẽ bắt đầu hình thành gai xương chèn ép lên các rễ thần kinh gây đau nhức dữ dội. 

2. Nguyên nhân gây ra bệnh viêm khớp cổ chân

Viêm khớp cổ chân ở người cao tuổi

Tình trạng mòn sụn khớp này còn được gọi là thoái hóa khớp. Đồng thời, đây cũng là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm khớp cổ chân ở người lớn tuổi.

Ngoài ra, người cao tuổi còn có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cổ chân do những yếu tố sau:

• Có tiền sử mắc các bệnh lý liên quan đến cơ xương khớp.
• Đã từng bị thừa cân, béo phì trong thời gian dài
• Mới bị tai nạn té ngã, trượt chân… gây tổn thương khớp cổ chân

Viêm khớp cổ chân ở người trẻ tuổi

Ngày nay, bệnh viêm khớp đang có xu hướng gia tăng ở giới trẻ. Những người trẻ tuổi cũng có thể bị viêm khớp mắt cá chân (cổ chân) vì những lý do sau:

• Chấn thương: Những chấn thương ở khớp cổ chân do các hoạt động sinh hoạt bình thường hàng ngày như đi bộ, chơi thể thao,… dẫn đến tính trạng gãy xương, bong gân, trật khớp…
• Thừa cân, béo phì: Cùng như khớp gối, khớp cổ chân cũng gánh chịu toàn bộ trọng lượng của cơ thể nên nếu bị thừa cân béo phì sẽ gây sức ép rất lớn lên hệ xương khớp
• Lười vận động: Ít vận động sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản sinh dịch nhờn ở khớp và cụ thể hơn là chất nhờn ở khớp bị suy giảm.
• Bệnh lý: Một số bệnh lý về xương khớp như: viêm đa khớp, loãng xương, thoái hóa khớp, gout cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cổ chân.
• Nguyên nhân khác: Ngoài những nguyên nhân kể trên, bệnh viêm khớp cổ chân còn có thể xảy ra do một số yếu tố khác ít gặp hơn như di truyền, căng thẳng kéo dài, dị tật bẩm sinh về khớp ...

3. Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm khớp cổ chân

Các triệu chứng của viêm khớp cổ chân khác nhau ở mỗi người, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này.

• Đau nhói cổ chân khi vận động: Khi người bệnh thực hiện các vận động như chạy nhảy, đi lại, chơi thể thao
• Cứng khớp vào buổi sáng: Buổi sáng sau khi ngủ dậy, khớp cổ chân không vận động trong thời gian dài sẽ khiến cho người bệnh có triệu chứng cứng khớp khiến cho việc di chuyển khó khăn.
• Cổ chân bị viêm sưng, tấy đỏ: Khi bị viêm khớp cổ chân sẽ khiến vùng khớp quanh cổ chân bị sưng tấy và nóng đỏ. 
• Phát ra tiếng kêu răng rắc khi cử động: Khi người bệnh thực hiện các động tác cử động,  khớp cổ chân sẽ phát ra các tiếng kêu răng rắc hoặc lạo xạo.

4. Vì sao viêm khớp cổ chân cần sớm được điều trị?

Nếu bệnh viêm khớp cổ chân không được phát hiện và điều trị kịp thời thì bệnh có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng. Cụ thể là khi bị viêm khớp cổ chân trong thời gian dài sẽ gây hạn chế vận động và cản trở việc đi lại của người bệnh, khiến họ ngại vận động.

• Cổ chân đỏ, sưng và nóng, thường bị cứng vào buổi sáng thức dậy.
• Đau cổ chân cấp tính xảy ra với mỗi bước đi, đặc biệt là khi bệnh nhân leo cầu thang.
• Âm thanh lạ được phát ra từ khớp cổ chân khi bệnh nhân cố gắng xoay hoặc di chuyển nó.

5. Điều trị viêm khớp cổ chân

Phương pháp tập vật lý trị liệu – phục hồi chức năng: 

Biện pháp điều trị không xâm lấn này đem lại hiệu quả đáng kể cho người bệnh. Phương pháp này bao gồm các bài tập xoa nắn mô mềm, giảm áp lực cổ chân… Chúng giúp tăng cường chức năng cổ chân

Siêu âm trị liệu: Có tắc dụng làm tăng chuyển hóa các phần mô cơ, tăng quá trình chao đổi chất, bóc tách các tế bào, kháng viêm, kháng sưng, giảm đau tại vùng điều trị 

Điện xung trị liệu: Có tác dụng tạo ra một dòng điện ngăn chuyền tín hiệu đau về bộ não và tăng phục hồi cho các thần kinh mô cơ tại điểm đau

Chiếu đèn hồng ngoại: giúp tăng nhiệt lượng vùng chiếu, giãn nở các cơ mạch máu xung quanh, giúp lưu thông tuần hoàn máu để nuôi các mô mềm nhanh chóng hồi phục

Phương pháp dùng sóng xung kích trị liệu: Thời gian điều trị xung kích trong các phần mô mềm là khoảng 5-20 phút

Đặc biệt với y học công nghệ hiện đại, đã có những máy dạng nhỏ gọn mini dùng điều trị tại nhà. nhưng vẫn đảm bảo được hiệu quả khi điều trị.

• Máy siêu âm mini trị liệu
• máy điện xung mini trị liệu
• máy nén ép bằng khí mini
• máy điện siêu âm kết hợp mini

Phương pháp dùng thuốc 

• Thuốc giảm đau: thường được nhiều người bệnh sử dụng để giảm đau nhanh.
• Thuốc kháng viêm: những loại thuốc này không những có tác dụng giảm đau mà còn có tác dụng ngăn ngừa tình trạng viêm phát triển nặng hơn.
• Thuốc giãn cơ: được sử dụng để làm giảm tình trạng căng cứng cơ, giúp người bệnh giảm đau và có thể di chuyển dễ dàng hơn.
• Các vitamin cần thiết: có tác dụng bổ sung dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, nhằm tăng sức khỏe, sức đề kháng cần có và hỗ trợ tăng sức khỏe của xương, khớp.
• Tiêm corticoid tại chỗ: Khi tình trạng viêm nghiêm trọng các bác sĩ sẽ thực hiện tiêm corticoid ngay tại vị trí khớp bị viêm để giúp giảm đau nhanh.

Phương pháp Phẫu thuật

Một số phương pháp phẫu thuật được áp dụng như:

• Phẫu thuật nội soi: Phù hợp với những người bị viêm khớp do sụn xương ở khớp cổ chân bị tổn thương. Lúc này, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật nội soi để loại bỏ các tổn thương bên trong. Sau một vài tuần, có thể tiếp tục trở lại cuộc sống sinh hoạt bình thường.
• Phẫu thuật thay hàn khớp: Bác sĩ sẽ tiến hành sát trùng,phẫu thuật cắt bỏ phần xương và sụn bị tổn thương, sau đó cố định bằng đinh và nẹp. Bước cuối cùng là khâu đóng vết mổ

6. Người bị viêm khớp cổ chân nên ăn gì, kiêng gì?

• Bổ sung các loại cá giàu omega-3 như cá thu, cá mòi, cá hồi…
• Ăn nhiều các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, anh đào, dâu đen, v.v. có khả năng hạn chế tình trạng viêm
• Thêm tỏi và gừng vào các món ăn hàng ngày giúp chống nhiễm trùng, giảm sưng và viêm khớp ở mắt cá chân.
• Tăng cường ăn rau xanh, đặc biệt là rau bina, cải xanh, súp lơ… có khả năng chống oxy hóa. Chặn các chất gây ra phản ứng viêm ở khớp.
• Hạn chế ăn thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản, thịt gia cầm…chứa nhiều thành phần purin. Làm trầm trọng thêm tình trạng viêm ở khớp.
• Không ăn quá mặn, giảm lượng muối, đồ đóng hộp, thức ăn chế biễn sẵn… Hạn chế tác động ảnh hưởng đến xương khớp.
• Không sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn, chất kích thích khiến tình trạng viêm khớp trở nên nghiêm trọng hơn.

7. Chế độ sinh hoạt cho người viêm khớp cổ chân

• Duy trì cân nặng hợp lý, trường hợp thừa cân béo phì nên thực hiện chế độ ăn kiêng khoa học.
• Tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên. Và các bài tập, môn thể thao phù hợp với sức khỏe.
• Đừng làm việc quá sức, hãy dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý, phục hồi sức lao động.
• Tránh căng thẳng, stress kéo dài.