Tìm hiểu bệnh gout: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bệnh gout, hay còn gọi là bệnh thống phong, là một dạng viêm khớp gây đau đớn, thường xảy ra khi nồng độ axit uric trong máu tăng cao. Cơn đau do gout thường xuất hiện đột ngột, đặc biệt ở khớp ngón chân gây cảm giác khó chịu và hạn chế khả năng vận động. Bài viết này TrilieuPT sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng nhận biết cùng các phương pháp điều trị hiệu quả để giảm thiểu sự ảnh hưởng của bệnh gout đến cuộc sống hàng ngày.

Bệnh Gout là gì?

Gout, hay còn gọi là bệnh thống phong, là một loại viêm khớp gây ra cơn đau dữ dội, thường xảy ra ở các khớp như ngón chân, ngón tay, và đầu gối. Đặc trưng của bệnh là sự sưng đỏ, đôi khi khiến người bệnh không thể đi lại.

Ngày nay, bệnh gút không còn chỉ ảnh hưởng đến đàn ông hay những người có điều kiện sống cao. Tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh ngày càng tăng, đặc biệt là nhóm phụ nữ sau mãn kinh. Cùng với sự phát triển của xã hội, chế độ ăn uống thiếu khoa học và nguồn thực phẩm không đảm bảo đã khiến gút ngày càng trẻ hóa ảnh hưởng đến nhiều người ở mọi lứa tuổi.

Nguyên nhân gây ra bệnh Gout

Bệnh Gout chủ yếu do tăng acid uric máu dẫn đến viêm khớp và cơn đau dữ dội. Một số nguyên nhân chính bao gồm:

• Thực phẩm giàu purin: Purin trong thực phẩm như thịt đỏ, nội tạng, hải sản, và đậu sau khi phân hủy tạo thành acid uric. Khi tiêu thụ quá mức các thực phẩm này, acid uric trong cơ thể tăng cao.
• Đồ uống có cồn và nước ngọt: Rượu bia, nước ngọt, đặc biệt là các loại có đường làm tăng quá trình chuyển hóa purin, từ đó tăng acid uric máu.
• Giảm chức năng thận: Thận suy yếu khiến khả năng đào thải acid uric giảm. Khi đó, nồng độ acid uric trong máu tăng do không được đào thải hiệu quả.

Đối tượng nào dễ mắc bệnh Gout?

Gout là bệnh lý ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể và có xu hướng gia tăng cả về số lượng bệnh nhân lẫn độ tuổi mắc bệnh. Một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh Gout bao gồm:

• Nam giới trên 40 tuổi: Phần lớn bệnh nhân gout là nam giới từ 40 tuổi trở lên. Lối sống không lành mạnh, như uống nhiều rượu bia, hút thuốc, ăn quá nhiều thịt động vật là nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh: Khi bước vào tuổi mãn kinh, phụ nữ phải đối mặt với sự thay đổi của nội tiết tố, đặc biệt là giảm estrogen. Estrogen giúp thận loại bỏ acid uric và sự suy giảm này khiến phụ nữ dễ mắc gout hơn, nhất là nếu thói quen sinh hoạt không lành mạnh.
• Yếu tố di truyền: Nếu gia đình có người mắc gout, nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn. Có ít nhất 5 gen di truyền liên quan đến bệnh gout.
• Lối sống không lành mạnh: Uống quá nhiều rượu bia sẽ làm giảm khả năng thải trừ acid uric. Đồng thời, chế độ ăn uống chứa nhiều purin cũng làm tăng nồng độ acid uric trong cơ thể.
• Sử dụng một số loại thuốc: Các thuốc lợi tiểu, thuốc chứa salicylate có thể làm tăng nồng độ acid uric trong máu.
• Thừa cân, béo phì: Khi cơ thể thừa cân, lượng mô trong cơ thể nhiều hơn, tạo ra nhiều acid uric hơn. Chất béo trong cơ thể cũng làm tăng mức độ viêm từ đó dễ mắc bệnh gout.
• Các vấn đề sức khỏe khác: Các bệnh lý về thận, như suy thận, làm giảm khả năng loại bỏ acid uric, từ đó làm tăng nồng độ acid uric trong cơ thể. Những bệnh như tiểu đường hay tăng huyết áp cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ gout.

Triệu chứng của bệnh Gout 

• Tăng acid uric máu không triệu chứng: Giai đoạn này không có triệu chứng rõ ràng. Acid uric trong máu tăng cao, nhưng không gây đau. Thường xuất hiện từ tuổi dậy thì ở nam và sau mãn kinh ở nữ. Tình trạng này có thể kéo dài 20-30 năm mà không có dấu hiệu bệnh.
• Giai đoạn cấp tính: Cơn gout thường bắt đầu đột ngột ở một khớp, gây sưng, đỏ, đau nhức và nóng. Cơn đau tăng nhanh trong 24-48 giờ và giảm sau vài ngày. Cơn gout cấp thường liên quan đến ăn nhiều đạm hoặc dùng thuốc lợi tiểu, aspirin.
• Giai đoạn viêm cấp với tăng acid uric: Trong giai đoạn này, acid uric trong máu cao và khớp bị viêm đau.
• Giai đoạn giữa các cơn cấp: Giai đoạn này không có triệu chứng rõ ràng. Các cơn gout tái phát nếu không điều trị, với khoảng cách giữa các cơn ngày càng ngắn lại.
• Viêm khớp gout mạn tính: Sau 10-20 năm, gout có thể phát triển thành mãn tính, tạo thành các hạt tô phi. Gout mạn tính gây viêm nhiều khớp, biến dạng, teo cơ và cứng khớp. Biến chứng như hẹp khe khớp, tiêu xương, suy thận có thể dẫn đến tàn phế hoặc tử vong.

Cách điều trị bệnh Gout hiệu quả

Bệnh gút có thể được kiểm soát tốt nếu người bệnh tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ và thay đổi thói quen sống. Các loại thuốc như colchicine hay allopurinol giúp giảm đau, viêm và ngăn chặn việc hình thành acid uric. Ngoài ra, thuốc giảm đau và kháng viêm cũng có thể được sử dụng theo chỉ định.

Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh. Người bệnh nên hạn chế thực phẩm giàu purine như nội tạng động vật, hải sản, thịt đỏ và đậu. Đồng thời, bỏ thuốc lá, kiêng rượu bia và các chất kích thích sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh.

Lối sống lành mạnh cũng cần được duy trì. Người bệnh nên giảm cân nếu có thừa cân, uống đủ nước để giúp thận đào thải acid uric, và có thể dùng natri bicarbonat để kiềm hóa nước tiểu.

Chườm lạnh có thể giúp giảm sưng, đau nhanh chóng. Thăm khám định kỳ và kiểm tra chỉ số acid uric là rất quan trọng. Căng thẳng cũng có thể khiến bệnh bùng phát, vì vậy hãy chú ý giảm stress.

Nếu khớp bị viêm lâu dài, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nội soi. Đối với những khớp hư hoàn toàn, thay khớp nhân tạo là giải pháp cần thiết.

Phòng ngừa bệnh Gout như thế nào?

Trước khi gout cấp bùng phát, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như đau đầu, mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, tiểu gắt, khó cử động chân và đau bụng. Để phòng ngừa, người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống khoa học, kiểm soát cân nặng, giảm đạm, tránh thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng, hải sản. Kiêng rượu bia, cà phê, thuốc lá, uống đủ nước, đặc biệt là nước khoáng kiềm. Ăn nhiều rau củ quả, trứng, sữa, phô mai không lên men. Tập thể dục, sinh hoạt điều độ, tránh căng thẳng, không dùng thuốc làm tăng acid uric.

Bệnh gout có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Việc thay đổi chế độ ăn uống, duy trì cân nặng hợp lý, kết hợp với việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp giảm đau và ngăn ngừa tái phát. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng của gout, hãy chủ động thăm khám để nhận được sự tư vấn và điều trị kịp thời. Bảo vệ sức khỏe khớp của bạn ngay từ hôm nay!