Viêm bao hoạt dịch khớp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm bao hoạt dịch khớp là bệnh lý xương khớp phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng sống. Tình trạng này xảy ra khi lớp màng bao quanh khớp bị viêm, gây sưng đau, tấy đỏ và tích tụ dịch tại khớp. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng, dẫn đến thoái hóa khớp. Dưới đây là tổng hợp chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và những phương pháp điều trị phổ biến của bệnh lý này giúp bạn chủ động kiểm soát bệnh hiệu quả hơn.

Viêm bao hoạt dịch khớp là bệnh lý gì?

Viêm bao hoạt dịch là một dạng viêm tại khớp do sự rối loạn trong túi hoạt dịch – lớp đệm chứa chất nhầy nội khớp. Tình trạng này thường xuất hiện ở các khớp vận động nhiều như khớp gối, háng, vai, cổ tay. Người bệnh có thể cảm nhận rõ cơn đau tại vị trí viêm, kèm theo sưng tấy, hạn chế cử động khớp.

Túi hoạt dịch nằm sát bao khớp, giữ vai trò duy trì độ trơn láng cho các bề mặt sụn. Lượng dịch này giúp giảm ma sát giữa các đầu xương khi vận động. Ngoài chức năng bôi trơn, hoạt dịch còn bảo vệ khớp khỏi vi khuẩn và tác nhân gây viêm. Khi khớp bị chấn thương hoặc nhiễm khuẩn, màng hoạt dịch có xu hướng tiết nhiều dịch hơn mức cần thiết. Điều đó khiến vùng khớp trở nên sưng đau do phản ứng viêm trong bao hoạt dịch tăng mạnh.

Trong một số trường hợp, bệnh có thể gây đau dữ dội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và sinh hoạt hàng ngày. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng viêm dễ chuyển thành mãn tính, làm suy giảm chức năng khớp và dẫn tới biến chứng như viêm đa khớp, tràn dịch khớp.

Nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch khớp

Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến gây viêm màng hoạt dịch thường gặp nhất: 

• Tuổi tác: Khi tuổi càng cao, khớp và bao hoạt dịch càng yếu. Quá trình lão hóa khiến khả năng phục hồi sau tổn thương giảm đi dễ dẫn tới viêm.
• Duy trì một tư thế quá lâu: Ngồi, quỳ, tựa khuỷu tay hay đứng yên quá lâu đều có thể gây chèn ép lên một vùng khớp nhất định khiến bao hoạt dịch bị tổn thương.
• Vận động lặp đi lặp lại tại một khớp: Vận động viên điền kinh thường dùng khớp gối; nhân viên văn phòng sử dụng cổ tay và ngón tay liên tục để gõ bàn phím. Việc lặp lại một động tác quá thường xuyên làm tăng nguy cơ viêm.
• Mắc các bệnh lý nền: Những người bị viêm khớp dạng thấp, gout, hoặc tiểu đường có nguy cơ viêm bao hoạt dịch cao hơn do hệ miễn dịch suy yếu và khớp dễ bị tổn thương.
• Chấn thương hoặc tác động cơ học: Tác động mạnh lên khớp như té ngã, va đập cũng có thể gây viêm màng hoạt dịch.
• Yếu tố khác: Căng thẳng kéo dài, bệnh về cột sống, thấp khớp cũng là những yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ viêm.

Triệu chứng của bệnh viêm bao hoạt dịch khớp

Viêm bao hoạt dịch khớp gối có dấu hiệu rõ ràng nên dễ nhận biết hơn nhiều bệnh lý xương khớp khác. Người bệnh thường gặp các triệu chứng sau:

• Khớp bị sưng kèm theo vùng da xung quanh đỏ lên.
• Xuất hiện cơn đau khi vận động hoặc chạm nhẹ vào vùng viêm.
• Cảm giác cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi.
• Dịch trong túi hoạt dịch tăng bất thường. Có thể gây ứ dịch hoặc tràn dịch ra ngoài.
• Khó đi lại nếu viêm ở đầu gối. Khó cầm nắm nếu viêm ở cổ tay, cổ chân.

Những dấu hiệu này thường tiến triển nhanh nếu không được phát hiện sớm. Việc theo dõi triệu chứng đóng vai trò quan trọng để chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.

Phương pháp điều trị viêm bao hoạt dịch khớp 

Dùng thuốc

Khi màng hoạt dịch bị viêm, bác sĩ thường chỉ định thuốc giảm đau, kháng viêm để kiểm soát triệu chứng. Với trường hợp nhẹ, thuốc uống có thể giúp giảm nhanh tình trạng đau nhức. Nếu bệnh nặng hơn, bệnh nhân có thể được tiêm corticosteroid trực tiếp vào khớp viêm để giảm sưng, ngăn biến chứng. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần theo đúng chỉ định y khoa để tránh tác dụng phụ.

Vật lý trị liệu

Phương pháp này giúp phục hồi chức năng vận động cho các khớp đang tổn thương. Người bệnh sẽ được hướng dẫn các bài tập đơn giản nhưng hiệu quả nhằm tăng sức mạnh cơ quanh khớp, cải thiện độ linh hoạt. Tập luyện đúng cách còn giúp giảm đau, hạn chế tái phát. Tuy nhiên, cần tránh luyện tập quá sức vì có thể khiến tình trạng nặng hơn. Nếu bạn đang cần tìm mua các sản phẩm vật lý trị liệu để tập luyện tại nhà thì có thể tham khảo TrilieuPT.

Phẫu thuật hoặc chọc hút dịch khớp

Trong những trường hợp viêm nặng kéo dài, gây ứ dịch hoặc cản trở vận động, bác sĩ có thể chỉ định hút dịch khớp để giảm áp lực. Kỹ thuật này giúp loại bỏ lượng dịch dư trong túi hoạt dịch, ngăn tổn thương sụn khớp. Tuy nhiên, chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết và có sự theo dõi sát sao từ chuyên gia.

Chăm sóc tại nhà

Ngoài điều trị chuyên sâu, người bệnh nên thay đổi lối sống để hỗ trợ phục hồi. Tránh mang vác nặng, không giữ một tư thế quá lâu và thường xuyên vận động nhẹ nhàng giúp cải thiện tình trạng viêm. Đồng thời, cần kiểm soát cân nặng để giảm tải cho khớp, hạn chế tổn thương thêm.

Viêm bao hoạt dịch khớp không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến cấu trúc khớp nếu không được xử lý sớm. Việc nhận diện sớm triệu chứng, hiểu rõ nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp người bệnh kiểm soát tình trạng viêm, giảm nguy cơ tái phát. Để bảo vệ hệ vận động, hãy duy trì lối sống khoa học, tăng cường vận động đúng cách và khám định kỳ để kịp thời phát hiện những bất thường tại khớp.