Dáng đi với nạng: Những điều cần biết để tập đi an toàn

Tập đi bằng nạng là bước quan trọng trong quá trình hồi phục sau chấn thương hoặc phẫu thuật chi dưới. Việc sử dụng nạng đúng cách không chỉ giúp giảm đau mà còn tránh được nguy cơ té ngã, sai tư thế. Mỗi kiểu dáng đi với nạng phù hợp với một tình trạng khác nhau. Hiểu rõ đặc điểm, cách thực hiện và lưu ý an toàn sẽ giúp bạn tập đi hiệu quả hơn, tự tin hơn mỗi ngày.

Đảm bảo môi trường xung quanh an toàn để tập nạng

Khi bắt đầu dùng nạng, điều đầu tiên bạn nên làm là sắp xếp lại nhà cửa để đi lại an toàn hơn. Dọn hết những thứ dễ gây trượt ngã như thảm nhỏ, dây điện lòng thòng hay đồ đạc vướng víu trên sàn. Hãy tạo lối đi thông thoáng, rộng rãi để dễ di chuyển với nạng. Đặc biệt, cầu thang cần gọn gàng, không để đồ chắn lối vì có thể khiến bạn bị ngã.

Nhà cần đủ sáng. Nếu ánh sáng chưa tốt, hãy lắp thêm đèn ở hành lang, lối đi hay nhà vệ sinh để dễ nhìn hơn khi di chuyển. Trong phòng tắm, nên dùng thảm chống trượt và gắn thêm tay vịn ở tường để vịn vào khi cần. Dùng loại bồn cầu cao cũng giúp bạn đứng lên ngồi xuống dễ hơn.

Ngoài ra, bạn nên chuẩn bị một chiếc balo nhỏ để đựng những món đồ cần thiết. Vì khi đi bằng nạng, tay bạn sẽ luôn bận, không thể cầm theo vật dụng như bình thường.

Các dáng đi với nạng an toàn

Tìm hiểu dáng đi với nạng trong phần tiếp theo:

Dáng Đi Ba Điểm – Nạng Và Dáng Đi Với Nạng

Áp dụng cho người gãy xương, đau một chân hoặc vừa cắt cụt chi dưới. Di chuyển bằng cách đưa hai nạng và chân yếu ra trước. Sau đó bước bằng chân khỏe. Lặp lại đều đặn. Khi lên cầu thang, bước bằng chân mạnh. Khi xuống, di chuyển bằng nạng và chân yếu trước.

Dáng đi ba điểm giúp giảm áp lực lên chân tổn thương. Mức độ chịu trọng lượng thay đổi theo chỉ định bác sĩ.

• Không chịu trọng lượng (NWB): Chân đau không tiếp đất.
• Chạm nhẹ (Toe-touch): Bàn chân chỉ chạm sàn để giữ thăng bằng.
• Chịu trọng lượng một phần (PWB): Chân chịu lực một phần. Tay chịu phần lớn trọng lượng.
• Chịu trọng lượng tùy sức (WBAT): Chịu lực đến khi không thấy đau.
• Chịu toàn bộ trọng lượng (FWB): Bàn chân chịu lực hoàn toàn.

Dáng Đi 4 Điểm – Nạng Và Dáng Đi Với Nạng

Dáng đi bốn điểm phù hợp với người yếu hai chân hoặc gặp vấn đề về phối hợp động tác. Bạn sẽ đi theo trình tự: nạng trái – chân phải – nạng phải – chân trái. Luôn giữ ba điểm tiếp đất để đảm bảo an toàn. Mặc dù tốc độ chậm, dáng đi này khá vững vàng và giúp bạn tập làm quen với việc đi lại nếu khả năng giữ thăng bằng còn kém.

Dáng Đi Hai Điểm

Dáng đi hai điểm là phiên bản nhanh hơn của dáng bốn điểm, phù hợp cho những ai đang hồi phục tốt. Bạn bước đồng thời nạng trái với chân phải, rồi nạng phải với chân trái. Dáng đi này vẫn duy trì được sự ổn định nhưng giúp bạn di chuyển nhanh hơn. Nó thường được sử dụng khi người bệnh đã cải thiện khả năng kiểm soát động tác và thăng bằng.

Dáng Đi Đu Tới 

Dáng đi đu tới được áp dụng cho người liệt cả hai chân nhưng phần thân trên và tay còn khỏe. Khi đi, bạn dùng tay giữ chặt hai nạng, sau đó đưa cả hai chân lên ngang với vị trí nạng. Kiểu đi này cần sức tay tốt và khả năng giữ thăng bằng cao. Thường được dùng trong giai đoạn phục hồi chức năng tích cực.

Dáng Đi Đu Qua

Dáng đi đu qua là bước nâng cao từ dáng đu tới. Thay vì đưa chân tới ngang nạng, bạn sẽ đẩy chân vượt qua khỏi nạng. Dáng đi này nhanh nhất trong số các kiểu đi bằng nạng nhưng cũng tiêu hao nhiều sức lực nhất. Yêu cầu người tập phải có tay khỏe và cơ bụng vững để giữ thăng bằng khi di chuyển.

Dáng Đi Kéo Tới (Drag -To Gait)

Dáng kéo tới thường dành cho những người mới bắt đầu tập đi sau liệt hai chân. Bạn sẽ đặt hai nạng ra phía trước, sau đó dùng lực kéo cả hai chân đến gần nạng. Đây là dáng đi cơ bản, đơn giản để làm quen dần với việc di chuyển. Tuy nhiên, tốc độ rất chậm và tốn sức, nên thường chỉ dùng tạm thời trước khi chuyển sang các kiểu đi hiệu quả hơn như đu tới hoặc đu qua.

Lưu ý khi sử dụng nạng trong thời gian dài

Kiểm tra nạng trước khi sử dụng

Luôn kiểm tra độ chắc chắn của nạng. Quan sát kỹ phần cao su ở đầu nạng để đảm bảo độ bám. Nếu thấy mòn hoặc trơn, cần thay ngay. Siết chặt các vít, khóa và chốt điều chỉnh chiều cao để tránh trượt bất ngờ khi di chuyển. Hỏng hóc nhỏ có thể gây té ngã nghiêm trọng.

Giữ tư thế đúng khi dùng nạng

Giữ lưng thẳng. Không cúi người về phía trước khi di chuyển. Tránh rướn vai. Điều này giúp phân bổ lực đều lên hai tay. Hạn chế dồn trọng lực về một bên. Tư thế đúng giúp bảo vệ cột sống, cải thiện cân bằng và giảm nguy cơ mất thăng bằng.

Giảm áp lực lên tay và vai

Không tỳ quá mạnh lên nách hay vai. Tập trung dùng lực ở tay. Cảm giác mỏi vai, tê tay hoặc đau cơ là dấu hiệu cần nghỉ ngơi. Nếu mỏi kéo dài, hãy điều chỉnh tư thế hoặc đổi sang loại nạng phù hợp hơn. Nâng cao sức bền bằng cách nghỉ giữa mỗi quãng đi.

Lưu ý khi chọn bề mặt di chuyển

Ưu tiên sàn khô, phẳng, không trơn. Tránh di chuyển qua bề mặt nghiêng, dốc hoặc có vật cản. Khi đi mưa hoặc sàn ẩm, nên di chuyển chậm. Đặt nạng chắc chắn trước khi bước tiếp. Tránh đi trên gạch men ướt, nền đá bóng hoặc cầu thang trơn.

Tham khảo ý kiến chuyên môn

Nếu gặp khó khăn trong cách dùng nạng, hãy hỏi ý kiến bác sĩ. Tư vấn từ chuyên gia vật lý trị liệu giúp bạn điều chỉnh nạng đúng với chiều cao, dáng người và tình trạng chấn thương. Không nên tự ý điều chỉnh nếu chưa được hướng dẫn bài bản. Sử dụng sai kỹ thuật dễ làm chậm quá trình phục hồi.

Việc lựa chọn dáng đi với nạng theo chỉ định y khoa giúp bạn phục hồi nhanh, hạn chế biến chứng. Đừng quên kiểm tra nạng thường xuyên, chọn bề mặt an toàn và giữ tư thế đúng trong suốt quá trình di chuyển. Khi gặp khó khăn, hãy tham khảo chuyên gia vật lý trị liệu để được hỗ trợ kịp thời. Hy vọng bài viết của TrilieuPT đã giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích!